Το πείραμα του Ερατοσθένη

Το πείραμα του Ερατοσθένη είναι ένα από τα σημαντικότερα πειράματα στην ιστορία της επιστήμης και των μαθηματικών. Η κύρια σημασία του πειράματος είναι η απόδειξη της σφαιρικότητας της Γης. Ωστόσο, το πείραμα έχει και άλλα οφέλη, όπως:

Το πείραμα του Ερατοσθένη ήταν ένα από τα πρώτα πειράματα που χρησιμοποιήθηκαν για να δοκιμαστούν και να αποδειχθούν επιστημονικές θεωρίες. Προώθησε τη χρήση της επιστημονικής μεθόδου για την εξήγηση φαινομένων στη φύση και την προώθηση της μαθηματικής ανάπτυξης αφού το πείραμα του Ερατοσθένη βασίζεται σε μαθηματικούς υπολογισμούς και η ακρίβεια των αποτελεσμάτων αντανακλά την ανάπτυξη των μαθηματικών της εποχής.

Ο Ερατοσθένης (3ος π.Χ. αιώνας), Διευθυντής της Βιβλιοθήκης της Αλεξάνδρειας, απέδειξε, μετρώντας το μήκος της σκιάς σε δύο διαφορετικές πόλεις της αρχαίας Αιγύπτου (Συήνη – Αλεξάνδρεια), ότι η γη δεν είναι επίπεδη, αλλά σφαιρική. Επίσης προσδιόρισε με ακρίβεια την ακτίνα και το μήκος της περιφέρειάς της Γης, από το μήκος της σκιάς και την απόσταση δύο πόλεων. Το γεγονός ότι ο Ερατοσθένης έδωσε τη σωστή απάντηση, χρησιμοποιώντας τόσο απλά εργαλεία πριν 2300 χρόνια, είναι που την κάνει τόσο εντυπωσιακή.

Τη Δευτέρα 20 Μαρτίου κατά την εαρινή ισημερία, μεταφέραμε αυτό το μοναδικό πείραμα στην αυλή του σχολείου μας. Μια ομάδα μαθητών της Β’ και Γ’ Γυμνασίου χρησιμοποιώντας απλά μέσα, τις γνώσεις τους αλλά και υπολογιστικές μηχανές κατάφεραν να μετρήσουν με αρκετή ακρίβεια την ακτίνα της Γης!!! Οι επίδοξοι «γεωμέτρες» υπολόγισαν την ακτίνα 6236,7 km πολύ κοντά στη μέση τιμή 6371km.

Η δραστηριότητα εντάσσεται στο πλαίσιο της πανελλήνιας εκπαιδευτικής δράσης με τίτλο  «Το Πείραμα του Ερατοσθένη  για τον Υπολογισμό της Ακτίνας της Γης – 2023»  που διοργανώνεται από την  Πανελλήνια Ένωση Υπευθύνων Εργαστηριακών Κέντρων Φυσικών Επιστημών (ΠΑΝΕΚΦΕ), σε συνεργασία με το Ινστιτούτο Αστρονομίας, Αστροφυσικής, Διαστημικών Εφαρμογών & Τηλεπισκόπησης του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών (ΙΑΑΔΕΤ).

Βασικός στόχος της δράσης ήταν η ανάδειξη του πειράματος, ως αναπόσπαστου συστατικού της εκπαιδευτικής διαδικασίας, μέσα από την συμμετοχή μαθητών και εκπαιδευτικών σε βιωματικές και συνεργατικές ανακαλυπτικές δραστηριότητες.